سبد خرید شما خالی است
کلاژن فراوان‌ترین پروتئین ساختاری در بدن انسان است و در استخوانها، ماهیچه‌ها، پوست و تاندونها یافت می‌شود. پزشکان از کلاژن برای ترمیم زخم و موارد دیگر استفاده می‌کنند. این ماده همچنین در محصولات آرایشی و تقویت کننده‌های پوست به کار می‌رود. تبلیغات زیادی در مورد فواید شگفت‌انگیز کلاژن برای حفظ و ارتقاء جوانی پوست وجود دارد و شما احتمالاً در این مورد مطالبی شنیده‌اید. اما آیا در عمل هم مصرف کلاژن در جوانسازی پوست موثر است و آیا تحقیقات علمی از این ادعا پشتیبانی می‌کنند؟ مقاله حاضر در پاسخ به این سوالات توسط دکتر معصومه مرادی متخصص تغذیه نوشته شده است.
کلاژن خوراکی چیست؟ ارزش و کاربرد کلاژن خوراکی چیست؟ کلاژن پروتئینی پر اهمیت برای بدن است. طبق نکات بیان ده در webmd:
کلاژن پروتئینی است که مسئول سلامت مفاصل و خاصیت ارتجاعی یا کشسانی پوست است. این پروتئین در استخوانها، عضلات و خون شما وجود دارد و سه چهارم پوست و یک سوم پروتئین بدن شما را تشکیل می‌دهد. بدن شما به طور طبیعی با ترکیب اسیدهای آمینه، بلوک‌های سازنده پروتئین‌های موجود در غذا، آن را می‌سازد. برای تولید کلاژن، بدن شما به موارد زیر نیاز دارد:
• پرولین: در سفیده تخم مرغ، لبنیات، کلم، قارچ و مارچوبه یافت می‌شود.
• گلیسین: در پوست خوک، پوست مرغ و ژلاتین و انواع دیگر غذاهای غنی از پروتئین یافت می‌شود.
• ویتامین C: در مرکبات و فلفل دلمه‌ای یافت می‌شود.
• روی: در گوشت گاو، بره، خوک، صدف، نخود، عدس، لوبیا، شیر، پنیر و انواع آجیل و دانه‌ها یافت می‌شود.
• مس: در گوشت‌های احشاء، پودر کاکائو، بادام هندی، دانه کنجد و عدس یافت می‌شود.
علاوه بر اینها شما می توانید از طریق مکمل ها نیز نیاز بدن خود به کلاژن را برطرف کنید. برای دریافت یک رژیم سرشار از پیش ساز های کلاژن می توانید با متخصص تغذیه مشورت کنید. برای مشاوره و دریافت رژیم با 021-88231136 – 09194820425 تماس بگیرید.
کلاژن یکی از اجزاء ضروری بافت همبند بوده، نقش مهمی در نگه داشتن سلولهای ماهیچه‌ها، استخوانها، تاندونها، رباط‌ها، پوست و سایر اندامهای بدن در کنار هم دارد. این پروتئین از فیبریل‌های بلند، نازک و در عین حال، قوی و انعطاف‌پذیر تشکیل شده است. فیبرهای همبند کلاژن برای انسجام بخشیدن به ساختار بافتهای بدن مانند یک چسب قوی عمل می‌کنند و این خاصیت، سبب نامگذاری آنهاست (در زبان یونانی "kólla" به معنای چسب است). کلاژن به سلامت مفاصل، کلیه‌ها، قلب و عروق و حفظ خاصیت ارتجاعی پوست کمک می‌کند. بدن به طور طبیعی کلاژن را می‌سازد اما با افزایش سن سرعت تشکیل آن کم می‌شود. کاهش کلاژن منجر به بروز مشکلاتی مانند ضعف عضلانی، سفت شدن رباط‌ها و تاندونها، سفتی مفاصل، چین و چروک، و افتادگی پوست می‌شود.
در این بخش ابتدا خواص کلاژن و پس از آن خواص کلاژن هیدرولیز شده برای پوست را بررسی می کنیم. همانطور که حتما می دانید کلاژن یک پروتئین طبیعی در بدن است که در بافت های گوناگونی مانند استخوان، ماهیچه، دندان، پوست، مو، ماهیچه و... حضور دارد. این پروتئین ها افزایش استحکام، انعطاف پذیری، کنار یکدیگر نگه داشتن سلول ها و... کمک می نماید. از خواص کلاژن می توان به افزایش درخشندگی پوست، افزایش سفتی و استحکام پوست، افزایش تراکم استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان، تقویت مو و ناخن، کمک به فعالیت بهتر مفاصل، کمک به فعالیت دقیق قلب، آبرسانی به پوست، کمک به گوارش سالم تر و.... اشاره کرد. اما خواص کلاژن هیدرولیز شده برای پوست چیست؟
کلاژن هیدرولیز شده یک مکمل خوراکی است که به آن کلاژن گاوی و یا مرغی نیز می گویند. خواص کلاژن هیدرولیز شده چیست؟ این کلاژن که عموما از نوع یک است به افزایش درخشندگی، استحکام، زیبایی، ترمیم زخم، رشد بیشتر ناخن، رشد بیشتر مو، از بین بردن جوش و جای جوش، ترمیم سریعتر زخم و... کمک می کند.
28 نوع کلاژن مختلف در بدن وجود دارد و هر کدام وظیفه متفاوتی بر عهده دارند. از این بین حدود 90 درصد کلاژن موجود در بدن از نوع 1 می باشند. تاثیر کلاژن بر پوست بیشتر از طریق کلاژن نوع یک که رایج ترین کلاژن خوراکی نیز می باشد تامین می گردد. در بخش بعدی انواع کلاژن معرفی گشته اند.
عموما کلاژن هایی که در بازار به فروش می رسد کلاژن نوع 1 می باشد. کلاژن نوع 1 معمول ترین نوع کلاژن در بدن است. کلاژن نوع 1 در مفاصل، دست و استخوان کاربرد فراوانی دارد. کلاژن نوع 1 به حفظ شکل ظاهری پوست کمک فراوانی می نماید در نتیجه برای جلوگیری از افتادگی پوست، جلوگیری از چین و چروک، افزایش استحکام استخوان ها و کاهش اصطکاک مفاصل می توانید مصرف کنید. همچنین این ماده در استحکام دندان و بافت های اتصالی بدن مانند زردپی و... نقش دارد.
کلاژن یکی از مهمترین پیش ساز های پوست است که در بین لایه های پوستی حضور دارد. خواص کلاژن علت اهمیت حضور آنها در پوست هستند. غنی ساختن پوست از کلاژن به کاهش چین و چروک و افزایش درخشندگی آن کمک می نماید. اما چطور باید پوست را از کلاژن غنی کنی؟ کلاژن خوراکی چیست؟ آیا مصرف کلاژن به صورت خوراکی تاثیر گذار تر است یا نیاز است تا از کم های غنی از کلاژن استفاده نمایم؟ روش های کلینیکی افزایش کلاژن تاثیر گذار تر اند و یا روش های طبیعی؟ در ادامه به پاسخ این سوال ها دست خواهید یافت.
انواع روش برای غنی سازی پوست از کلاژن و بهره مندی از خواص کلاژن وجود دارند که در ادامه آنها را بررسی می کنیم. به طور کلی می توانیم این روش ها را به دو دسته روش های طبیعی و روش های کلینیکی تقسیم کنیم.
• روش های طبیعی: تاثیر قرص کلاژن بر پوست بسیار زیاد است. از سوی دیگر با تغذیه سالم می توانید کلاژن مورد نیاز بدن خود را از طریق تغذیه روزانه بدست آورید. برخی از کرم ها نیز می توانند به افزایش تولید کلاژن در سطح پوست کمک کنند با ماساژ مناسب تاثیر این کرم ها افزایش می یابد.
• روش های کلینیکی: مزوتراپی، پلاسما جت، لیزر درمانی، میکرونیدلینگ، هایفو تراپی و... تنها چند مورد از روش های گوناگون کلینیک هستند که به تحریک ساخت کلاژن کمک می کنند. توجه داشته باشید که این روش ها عموما پر هزینه هستند و برخی از آنها ممکن است کمی درد آور باشند.
کلاژن در کنار اسید هیالورونیک و الاستین مسئول حفظ خاصیت ارتجاعی، حجم، نرمی و رطوبت پوست است. کلاژن نوع I کلاژن اصلی پوست است و در سازماندهی ساختاری، یکپارچگی و استحکام آن نقش دارد. شبکه الیاف الاستیک شامل الاستین و میکروفیبریل‌ها است و باعث خاصیت ارتجاعی و انعطاف پذیری پوست می‌شود. کلاژن حاوی اسید آمینه هیدروکسی پرولین است که در پوست جوان به مقدار زیاد یافت می‌شود. با افزایش سن، به تدریج سنتز کلاژن کاهش می‌یابد و فیبرهای آن نازک‌تر و ضعیف‌تر می‌شوند. در نتیجه، پوست کم کم بخشی از توانایی خود برای بازگشت به حالت اول (الاستیسیته) را از دست می‌دهد. با این رخداد، پوست شروع به شل شدن کرده، چین و چروک‌ها شکل می‌گیرند. به همین دلیل است که در محصولات ضد پیری از انواع کلاژن استفاده می‌شود.
علاوه بر عامل سن، نور خورشید، سیگار کشیدن، مصرف زیاد مواد قندی، مصرف الکل، تغییرات هورمونی ناشی از بارداری و یائسگی، استرس اکسیداتیو، سطوح پایین ویتامین C (اسکوربیک اسید) و برخی بیماریها نیز بر کاهش کلاژن تاثیر می‌گذارند. مواجهه مداوم با این عوامل باعث آسیب به فیبرهای کلاژن، تجزیه و در هم پیچیدگی آنها می‌شود. به این ترتیب، خاصیت ارتجاعی پوست کاهش یافته، چین و چروک‌ها پدیدار می‌شوند. یکی از روشهایی که برای جوانسازی پوست به کار می‌رود، دریافت کلاژن از طریق مواد غذایی یا مکملها است.
حالا که با خواص کلاژن کمی آشنا شدید و به پاسخ سوال کلاژن خوراکی چیست؟ دست یافتید لازم است تا از خواص خارق العاده کلاژن برای مو اطلاعت کسب نمایید.
• افزایش درخشندگی موها: از جمله مهمترین خواص کلاژن تاثیر آن بر درخشندگی پوست و موی سر می باشد. از آنجایی که کلاژن به افزایش انعطاف پذیری مو ها کمک می کند در نتیجه میزان نرمی و استحکام آنها نیز بیشتر می گردد.
• کاهش آسیب پذیری و شکنندگی: غنی گشتن پوست از کلاژن به افزایش کلاژن در دسترس فولیکول های مو نیز منجر می گردد. با افزایش کلاژن انعطاف پذیری مو بیشتر می گردد. همچنین پیوند های مولکولی موهای مستحکم تر و قوی تر می شود. در اثر موارد بیان شده مو ها در برابر کشیده شدن، بد، آب و دیگر موارد مقاومت تر می گردد و احتمال شکنندگی و آسیب کاهش می یابد.
• کاهش ریزش مو از طریق تقویت فولیکول های مو: حضور کلاژن به تقویت فولیکول و رشد بیشتر آن کمک می کند. این رشد باعث قویتر شدن فولیکول مو و استحکام بیشتر آن در سطح پوست می گردد. با قوی تر شدن فولیکول احتمال کنده شدن و جداشدن آن از پوست سر کاهش می بد و همین مسئله از ریزش هرچه بیشتر موی سر جلوگیری می کند.
• افزایش استحکام و ضخامت مو های سر: کلاژن با افزایش پیوند های سلول های پوستی و افزایش مواد در دسترس سلول برای رشد و ساخت مو ها به افزایش استحکام و ضخامت مو های شما کمک می نماید.
آبگوشت استخوان (Bone Broth)، گوشت و ماهی حاوی کلاژن هستند. با این حال، بدن نمی‌تواند مستقیما از این کلاژن استفاده کند. چون باید ابتدا آن را به آمینو‌اسید‌های سازنده تجزیه کند و مجددا آنها را در ساختن کلاژن جدید به کار ببرد. یافته‌های علمی هنوز نشان نداده اند که مصرف خوراکی آبگوشت استخوان و امثال آن بتواند از سنتز کلاژن جدید پشتیبانی مستمر کند.
آمینو اسیدهای مورد نیاز در سنتز کلاژن شامل گلیسین، پرولین، لیزین و لوسین هستند و میتوان آنها را از سایر غذاهای غنی از پروتئین نیز به دست آورد. نمونه این غذاها مرغ، ماهی، گوشت گاو، تخم مرغ، لبنیات و لوبیا هستند. بجز آمینو اسیدها، ویتامین C، روی، مس و منگنز نیز در سنتز کلاژن نقش دارند. ویتامین C در مرکبات، فلفل دلمه‌ای، گوجه‌فرنگی، توت‌ها، کلم ها و سبزیجات برگ دار به وفور وجود دارد. منابع غذایی روی و مس، آجیل، غلات کامل، لوبیا، لبنیات و صدف هستند. منبع منگنز چای، آجیل، نان، غلات و سبزیجات هستند. ویتامین A نیز در حفظ سلامت سلولهای اپیتلیال سطح پوست موثر است و قادر است تولید کلاژن را در ماتریکس خارج سلولی افزایش دهد.
حال که متوجه شدید کلاژن خوراکی چیست؟ و چه کاربردی دارد نیز است تا بهترین زمان مصرف آن نیز اطلاع حاصل کید. به طور کلی از آنجایی که کلاژن یک مکمل به حساب می آید زمان خاصی برای مصرف آن عموما بیان نمی گردد. البته در برخی از منابع بیان شده است که اگر کلاژن را در اول صبح و یا انتهای شب مصرف کنید احتمال تاثیر گذاری بیشتری خواهد داشت. در ادامه چند نکته در ارتباط با بهترین زمان برای مصرف کل ژن را با یکدیگر بررسی می کنیم.
• علت مصرف کلاژن بر زمان انتخابی شما برای مصرف این ماده تاثیر گذار است: اگر قصد دارید تا از تاثیر قرص کلاژن بر پوست خود اطمینان حاصل نمایید لازم است تا آن را در ابتدا صبح و با معده خالی مصرف نمایید زیرا تاثیر کلاژن بر پوست در صورت مصرف آن با معده خالی افزایش می یابد. اگر دارای مشکلات معده هستید میتوانید آخر شب به مصرف این دارو فکر نمایید.
• خواص کلاژن گوناگون هستند. ممکن است که شاه از کلاژن برای غنی سای استخوان ها و مفاصل خود استفاده کنید. در این صورت مصرف شبانه این دارو دارای تاثیر بیشتری می باشد زیرا بدن در شب به ریکاوری خود می پردازد پس نیاز است تا با مصرف کلاژن در این زمان به غنی تر شدن داراییهای بدن کمک نماییم.
• مصرف کلاژن توسط ورزشکاران: عموما ورزشکاران برای کمک به بدن در راستا افزایش انعطاف پذیری پوست، فعالیت بهتر بدن و ماهیچه ها و همچنین غنی تر ساختن بدن برای عملکرد بهتر مفصل از این ماده استفاده می نمایند. با توجه به این مسائل مصرف کردن روز قبل از تمرین های ورزش زمان مناسبی می باشد.
خواص کلاژن ساخته شده و ثابت شده هستند اما نکته مهم این است که مصرف هر ماده ای بیش از اندازه می تواند به آن آسیب وارد نماید. مصرف کلاژن نیز علاوه بر فواید خارق العاده خود در مواری منع می گردد. در ادامه موارد منع مصرف کلاژن را با یکدیگر بررسی می کنیم.
1. منع مصرف کلاژن برای خانم های باردار و یا شیرده: مصرف کلاژن باعث افزایش میزان کلسیم در خون و همچنین افزایش میزان اکسی توسین می گردد. اکسی توسین یک هورمون ضروری و کاربردی در شیر دهی و زمان است. این هورمون به افزایش انقباضات رحمی برای زایمان و همچنین انقباضات غدد شیردهی منجر شده و فرایند شیردهی و زایمان را تسهیل می نماید. احتمالا تا الان متوجه علت منع مصرف خودسرانه کلاژن برای زنان باردار و شیرده گشته اید. برای مصرف کلاژن در این دوره های زمانی لازم است تا حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
2. خواص کلاژن و میزان مصرف کلاژن برای افراد دارای مشکلات کلیوی نسبت به دیگر افراد متفاوت است. با وجود اینکه کلاژن یک پروتئین طبیعی موجود در بدن انسان هاست و خواص کلاژن هیدرولیز شده برای پوست برای همه افراد ثابت شده است اما توصه بیش از حد و بدون مشورت این ماده به افراد دارای مشکلات کلیوی پیشنهاد نمی گردد زیرا دفع میزان افی کلاژن می توانید منجر به آسیب و یا فشار به کلیه این افراد گردد.
3. افراد دارای بیماری های خاص و مصرف کنندگان برخی از داروها: ممکن است مصرف کلاژن با برخی از داروها تداخل داشته باشد. خواص کلاژن هیدرولیز شده برای پوست ثابت شده است اما قبل از اینکه به فکر خصوص خارق العاده این ماده بر پوست بدن خود باشید نیاز است تا با پزشک خود مشورت کنید و از آسیب زا بودن مصرف همزمان برخی دارو ها با کلاژن خودداری نمایید.
همانطور که میدانید خواص کلاژن هیدرولیز شده برای پوست آنقدر زیاد است که هر کسی را مجاب به مصرف کلاژن می نماید. اما نکته اینجاست که بهترین زمان مناسب برای مصرف کلاژن بین سن 20 الی 30 است. کلاژن به صورت طبیعی در بدن انسان تولید می گردد. با افزایش سن اما روز به روز میزان کلاژن در بدن کمتر شده و به مشکلاتی مانند کاهش انعطاف پیری پوست، درد های استخوانی، کاهش سطح مفصلی و... منجر می گردد. نکته ناراحت کننده اینجاست که کاهش کلاژن پوست در سنین بسیار پایین یعنی حدود 20 سالگی آغاز می گردد. به همین دلیل است که متخصصین عموما زمان مناسب برای شروع مصرف کلاژن را از حدود 20 الی 25 سالگی معرفی می نمایند. از آنجایی که یکی از خواص مهم کلاژن از بین بردن چین و چروک پوست است مصرف به موقع نه تنها به جلوگیری از ایجاد این بلکه به درمان هرچه سریعتر چین های جوان کمک می نماید.
برخی از افراد مایلند سطح کلاژن خود را با مصرف مکملها افزایش دهند. این مکملها به شکل قرص یا کپسول، پودرهای پپتید، پودرهای پروتئین، کلاژن مایع و نوشیدنی‌های کلاژن عرضه می‌شوند. مکمل ها اغلب از ماهی، گاو، خوک یا مرغ استخراج می‌شوند و حاوی زنجیره‌های کوتاه آمینو‌اسیدی هستند که در ساخت کلاژن شرکت می‌کنند. مکملهای کلاژن توسط اسیدها و آنزیمهای روده تجزیه می‌شوند و از بین می‌روند و از این نظر مورد انتقاد هستند. فرم هیدرولیز شده مکمل کلاژن (HC) راحت‌تر هضم و جذب می‌شود و ممکن است به شکل دست نخورده وارد خون شود. به این دلیل است که در بیشتر موارد، مکمل ها به فرم HC عرضه می‌شوند.
مکملهایی که دارای مقادیر بالای پرولیل-هیدروکسی-پرولین و هیدروکسی-پرولیل-گلیسین هستند، در کاهش چین و چروک و بهبود رطوبت پوست بیشتر موثرند. تجویز خوراکی فرم هیدرولیز شده این مکمل ها تولید هیالورونیک اسید را در سلولهای فیبروبلاست پوست تحریک می‌کند و با بهبود آبرسانی رطوبت پوست را افزایش می‌دهد. همچنین، برخی مطالعات، اثرات مکمل خوراکی کلاژن هیدرولیز شده حاوی پرولین را بر بهبود ارتجاع پذیری پوست تایید کرده اند. مشخص شده است که استفاده طولانی مدت کلاژن نسبت به استفاده کوتاه مدت آن اثرات مطلوب‌تری بر هیدراتاسیون و کشسانی (الاستیسیته) پوست دارد.
سخن پایانی
در پاسخ به این سوال که کلاژن چیست و خواص کلاژن کدام اند؟ می توانیم بگوییم کلاژن پروتئینی مهم و کاربردی در بدن است. برای در حالت تعادل نگه داشتن میزان کلاژن بدن لازم است تا در رژیم غذایی خود به مصرف مواد دارای پیش ساز های کلاژن باشید. البه توجه نمایید که با افزایش سن به صورت طبیعی میزان کلاژن کاهش می یابد. برای جبران این کمبود نیاز است تا به مصرف مکمل های خوراکی و یا روش های کلینیکی برای تحریک افزایش میزان تولید کلاژن کمک بگیرید. البته روش های کلینیکی عموما پر هزینه و با بازگشت مجدد هستند. علاوه بر اینها ممکن است آسیب های نیز به همراه داشته باشند.
کلاژن خوراکی چیست؟ آیا مصرف کلاژن خوراکی به مشکلات تیروئیدی دامن خواهد زد؟ کلاژن خوراکی یک ماده ضروری و کاربردی برای بدن انسان است که به کارکرد های بدنی کمک فراوانی می کند. در ارتباط با تداخل دارویی این ماده با دارو های تیروئیدی و مشکلات تیروئیدی نظرات گوناگونی وجود دارد. به طور کلی کلاژن تاثیر منفی بر عملکرد تیروئید ندارد اما اگر به مشکلات خاص تیروئیدی مبتلا هستید حتما در این ارتباط با پزشک خود مشورت نمایید.
مصرف کلاژن به این دلیل که یک ماده لازم و ضروری برای بدن می باشد نه تنها آسیبی به بدن وارد نمی بلکه از آنجایی که این ماده همواره در بدن وجود دارد پس تداخل دارویی خاصی با دیگر دارو ها نیز ندارد. اما پیشنهاد می گردد قبل از مصرف کلاژن اگر قصد مصرف دارو خاصی را دارید حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
از آنجایی که کلاژن یک پروتئین لازم و ضروری برای بدن ما انسان هاست مصرف آن به میزان مناسب و به صورت نامحدود آسیب عمده ای به بدن انسان وارد نمی نماید. اما در پاسخ به این سوال که چه میزان مصرف کلاژن برای دیدن تاثیر بر روی پوست و مو لازم است باید بدانید که میزان و حد و تاثیر گذار هر نوع دارو و ماده ای بر بدن انسان باید متناسب با وزن و سن آن فرد تعیین گردد. اما به طور کلی می توان گفت پس از مصرف 6 الی 12 هفتگی این ماده تاثیر آن را بر بدن خود خواهید دید.
بله. کلاژن یک ماده مفید و موثر در رشد و سلامت پوست، مفاصل و استخوان ها و... می باشد.
